Een buffer bij elkaar sparen

Het kan iedereen overkomen. En zeker nu, in een tijd waarin alles op zijn kop staat. Banen op de tocht, bedrijven die failliet gaan. Ineens zit je zonder baan, zonder inkomen en een nieuwe baan vinden is zo goed als onmogelijk. Rondkomen van een uitkering is niet makkelijk. Daarom is het verstandig om een financiële buffer te hebben. Niet één appeltje voor de dorst, maar een hele loods vol.

Een financiële buffer

Wat versta je onder een financiële buffer? Een bak met geld achter slot en grendel ergens, voor een periode waarin de dingen slecht(er) gaan. Dat is de simpelste definitie, maar je kan ook denken aan investeringen, hetzij in aandelen, of in cryptocurrencies als Bitcoin, vastgoed of edelmetalen. In ieder geval iets dat waarde heeft en vasthoudt, waar je niet al te veel naar om hoeft te kijken en dat makkelijk in geld om te zetten is wanneer je het nodig hebt.

De keuze voor geld

Geldboompje: geld blijft voor mij de meest logische keuze
Geld blijft voor mij de meest logische keuze

Aandelen en crypto’s kunnen fluctueren in waarde. En de kans is groot dat als het met jou slecht gaat, het waarschijnlijk in de rest van de samenleving ook slechter gaat. Dit kan betekenen dat vastgoed of edelmetalen verkopen moeilijker wordt in zo’n periode. Daarom is het in mijn optiek nog steeds het meest logische om toch een flink bedrag aan Euro’s achter de hand te hebben. Wel zou ik er zelf voor kiezen om wat spreiding aan te brengen ten aanzien van de buffer, dus ja, ook wat Bitcoin achter de hand houden. Maar het merendeel van de waarde zou ik in geld steken.

Hoeveel financiële buffer moet je hebben?

Deze vraag kun je alleen beantwoorden als je weet waarvoor je de buffer nodig hebt en hoelang je een buffer nodig hebt. Er zijn meerdere scenario’s denkbaar, zoals een buffer voor als huishoudelijke apparaten kapot gaan. Of als de auto het begeeft. Een buffer voor de opleiding van je kind. Maar ik ben eenverdiener, single zonder kinderen en afgezien van de wasmachine en koelkast heb ik geen essentiële huishoudelijke apparaten en mijn auto lease ik.

Laten we er dus vanuit gaan dat de buffer bedoeld is voor het geval ik mijn baan kwijt zou raken, ik geen inkomen meer zou hebben of een jaar wil genieten van financiële vrijheid. In dat geval wil ik zeker 1 jaar zonder inkomen comfortabel kunnen leven. Idealiter zou ik zeggen 2 jaar, maar laten we uitgaan van 1 jaar voor de berekening.

Wat zegt het Nibud?

Het Nibud, het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting heeft een handige tool online staan voor het berekenen van de benodigde buffer, niet geheel verrassend de BufferBerekenaar genoemd.

Je vult in de BufferBerekenaar gegevens in over je gezinssituatie, je inkomen, je eigen buffer, je woning en je auto en je krijgt de uitslag te zien. Ik heb voor mijn buffer €2.000 ingevuld, het bedrag dat ik op dit moment op mijn spaarrekening heb staan. De crypto’s heb ik even buiten beschouwing gelaten. Ik kom uit op een tekort van €2.650, voor een adviesbuffer van €4.650.

Berekening door het Nibud voor mijn financiële buffer
Berekening door het Nibud voor mijn financiële buffer. Klik voor vergroting.

Het Nibud adviseert om het meeste geld achter de hand te houden voor de vervanging van je inventaris, meubels en apparaten. In dit geval het -in mijn ogen extreem hoge- bedrag van €3.900. Voor een alleenstaande die prima in staat is om met de hand af te wassen, zou het vervangen van een koelkast en een wasmachine niet bijna €4.000 moeten kosten. Enigszins verbazingwekkend dus.

Verder €500 voor zorgkosten en onverwachte naheffingen. Het eigen risico bedraagt in 2020 €385, als ik dus goed ziek word, houd ik dus €115 over om het extra verbruik in stroom en water op te vangen. Ik vind dit wat aan de lage kant.

Als laatste adviseert het Nibud om €250 achter de hand te houden voor reparaties en schilderwerk in huis. Het kan aan mij liggen, maar ik heb het idee dat de prioriteiten die Nibud stelt een beetje verkeerd liggen. Ik heb zo’n vermoeden dat de calamiteiten waarvoor je volgens het Nibud een buffer voor nodig hebt, vooral pre-2020 bedacht zijn, toen het ergste wat je kon overkomen was dat je koelkast er mee ophield.

Hier heb ik niet zoveel aan.

Mijn situatie: financiële buffer berekenen

Maar wat dan wel? Laat ik eens kijken naar mijn uitgaven. In principe wil ik niets hoeven te laten, mocht mijn inkomen wegvallen. Niet dat het niet verstandig is om te kijken naar wat er financieel anders kan in zo’n situatie, maar laten we zeggen dat je uit principe hetzelfde wilt kunnen blijven leven.

Mijn inkomen bedraagt meer dan €3.250 netto per maand, maar ik denk dat €3.250 afgerond voor mij een goed bedrag is om mee te rekenen als ik als eenverdiener comfortabel wil leven. Mijn totale uitgaven over een willekeurige maand bedragen ongeveer €3.121, dit is inclusief sparen. Hieronder zie je een schijfdiagram met de maandelijkse uitgaven, ingedeeld in categorieën, als een percentage van mijn maandinkomen, met de daadwerkelijke getallen in Euro’s erbij.

Schijfdiagram met mijn maandelijkse uitgaven per categorie als een percentage van mijn maandinkomen met de bedragen in Euro's erbij.
Maandelijkse uitgaven per categorie als een percentage van mijn maandinkomen met de bedragen in Euro’s erbij. Klik voor vergroting.

Wanneer je een buffer wil opbouwen is het natuurlijk een goed idee om dit te doen zonder dat je nog schulden hebt openstaan. Helaas is dat bij mij wel nog het geval, dus is het verstandig om eerst de schulden af te lossen. Maar laat je hierdoor niet tegenhouden om aan je buffer te beginnen.

Een simpele berekening zou nu dus kunnen zijn dat ik 12 x €3.250 = €39.000 nodig zou hebben om een jaar van te kunnen leven. Dit is inclusief 12 maanden €400 sparen, dus €4.800 daarvan geef ik niet uit. Ik zou er dus voor kunnen kiezen deze niet mee te tellen, dan kom ik op een bedrag van €34.200.

En hoe zit het dan met de belastingen?

Het door de overheid vastgestelde heffingsvrij vermogen in box 3 bedraagt in 2020 €30.846, het belastbare vermogen is dus €3.354. De overheid gaat er vanuit dat 67% hiervan spaargeld is, belast voor 0,06% en dat 33% beleggingen zijn, belast voor 5,33%.

Een ingewikkelde berekening (€60 totale grondslag, 30% tarief vermogensbelasting) verder brengt je tot een bedrag van €18 aan te betalen vermogensrendementheffing, dus laten we die ergens achter de bankkussens stoppen voor als de jongens van de blauwe enveloppen komen aankloppen.

Box 3 vermogen            € 34.200     

Vrijstelling              € 30.846    –

Belast in box 3           €  3.354  

Vermogensrendementsheffing    € 18     

Box 3 belastingdruk          0,05%   

Hoe krijg je een buffer bij elkaar gespaard?

Een jaarinkomen bij elkaar sparen is niet makkelijk, zelfs als je grotendeels je eigen geld mag houden van de overheid. Ik heb al eens eerder uitgerekend hoeveel ik maximaal zou kunnen sparen. Ik kwam toen, met wat moeilijke keuzes en rigoreus snijden in uitgaven hier en daar, uit op een bedrag van ongeveer €1.000 per maand.

Dat betekent dat ik in 2 jaar en 10 maanden één jaar vrijheid zou kunnen kopen. Mits alles hetzelfde blijft, geen onverwachte uitgaven (misschien toch die extra buffer van het Nibud?), geen daling van het inkomen, geen significante stijging van de vaste lasten.

Anders verkoop je toch gewoon de boot?

Ik hoef niet helemaal van de bodem af te beginnen, ik heb wat spaargeld, wat crypto’s en wat waardevolle apparatuur die ik (met zeer veel tegenzin) zou kunnen liquideren. Dat streept misschien een maand of 10 aan sparen weg en brengt me op 2 jaar om het bedrag bij elkaar te sparen.

Anders verkoop je toch gewoon de boot?
Anders verkoop je toch gewoon de boot?

Ik zou de keuze kunnen maken om al mijn apparatuur te verkopen (ik heb een dure hobby), echter hoogstwaarschijnlijk met significant verlies. En omdat het eind 2020 in brede zin slechter gaat met de economie, is het nog maar de vraag of ik het überhaupt allemaal verkocht krijg.

Ik weet niet of ik dat op kan brengen. Ik besteed veel tijd aan mijn hobby, die langzaam maar zeker op een steeds meer professioneel niveau komt. In het ergste geval zou het kunnen, maar ik denk dat ik er veel levensgeluk mee zou opofferen.

Een echte buffer is een offer

Het is me ondertussen wel duidelijk dat om een echte buffer op te bouwen die je een zekere mate van financiële vrijheid verschaft over een langere periode, je óf een manier moet vinden om een significant stijging in je inkomen te realiseren, je lang op een houtje moet bijten en flink sparen vol moet houden, óf een leuke erfenis moet krijgen.

Ik heb geen rijke familieleden. Ik heb nog geen manier gevonden om mijn inkomen te laten stijgen. Dus zal sparen vooralsnog voor mij de oplossing zijn. Het is een beetje een deprimerende gedachte dat je zo lang moet sparen voor je een jaar zonder inkomen kan leven, maar aan de andere kant is 2 jaar niet zo heel erg lang.

De vraag is wel, wat ga je na dat jaar genieten van onafhankelijkheid doen. Terug de mallemolen in? Laat je antwoord achter in een reactie! = )